တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္ေရး နဲ႔ စစ္ေရးေနာက္ခံ

ဗမာျပည္အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၄ လအတြင္း ဗမာစစ္သား စုစုေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေသေၾကဒဏ္ရာရေအာင္ နဲ႔ တပ္ရင္း ၈ ရင္းက ၁၀ ရင္းအထိ တပ္လံုးျပဳတ္သြားေအာင္၊ တပ္ရင္းမႉး ဒုရင္းမႉးေတြ တျပံဳႀကီးက်ေအာင္ တိုက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ MNDAA ကိုးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ဟာ ႏိုင္ငံေရးလက္ဦးမႈယူၿပီး တဖက္သတ္အပစ္ရပ္ခဲ့တယ္။

ဒီ့အရင္က KIA နဲ႔ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္တိုက္ခဲ့ တာလဲ ဗမာစစ္သား တေသာင္းေက်ာ္ ေသေၾကဒဏ္ရာခဲ့ေသးတယ္။ မင္းေအာင္ လႈိင္တပ္က လိုင္ဇာကို အခ်ိန္မေရြးသိမ္းလို႔ရတယ္ ေျပာေနေပမဲ့ တခ်ိန္က KIA ဌာနခ်ဳပ္ ပါဂ်ဳိ-နားေဖာ့ သိမ္းခဲ့ၿပီးေတာ့လဲ KIA ျပဳတ္မသြားခဲ့ဘဲ စခန္းေျပာင္း႐ံုဘဲ ျဖစ္ခဲ့တာကို ဗမာစစ္တပ္က ပင္စင္ယူသြားတဲ့ဗိုလ္ေတြ ေမးၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါ တယ္။ လိုင္ဇာကိုအၿပီးသိမ္းမယ္လို႔ မရဲတရဲေျပာေနခ်ိန္မွာ လိုင္ဇာမွာ လားအေကာင္ ၆၀၀ ျပင္ထားၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္ တခုလံုးကို ေပ်ာက္က်ားစစ္ ျဖန္႔ထုတ္ဖို႔နဲ႔ အရွိန္ျမႇင့္ဖို႔၊ အဲဒီကတဆင့္ ျပည္မအထိပါ တိုးခ်ဲ႕ အရွိန္ျမႇင့္ဖို႔ အသင့္လုပ္ထား တာေၾကာင့္ လိုင္ဇာကိုမသိမ္းရဲဘဲ နားလိုက္တာျဖစ္တယ္။

အခုေနာက္ဆံုးတေခါက္ ဗမာစစ္တပ္အတြက္ ပိုသိကၡာက်တာက အျမင့္ဆံုးလက္နက္ ၆၀မမ ေမာ္တာဘဲရွိတဲ့ ကိုးကန္႔ ပေလာင္နဲ႔ ရခိုင္ ပူးေပါင္းတပ္ အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ကို ျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းမွာ မၾကံဳစဖူး အေျမာက္ႀကီးေတြ၊ တင့္ကား သံခ်ပ္ကားေတြ၊ ေလယာဥ္ ရဟတ္ယာဥ္ေတြ ပံုေအာသံုး၊ ေဒၚလာ ၃ ဘီလီယံခြဲေက်ာ္ အကုန္ခံၿပီး တပ္ရင္း ၇၀-၈၀ နဲ႔ အျပင္းအထန္တုိက္ခဲ့တာ MNDAA ရဲ႕ ယာယီေပ်ာက္က်ားတပ္စခန္းတခ်ဳိ႕ သိမ္းရလိုက္ေပမဲ့ ကိုးကန္႔ေဒသရဲ႕ မေရ မတြက္ႏိုင္တဲ့ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ FUA တပ္ေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေနလို႔ပါဘဲ။ TNLA ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္ သံလြင္အေရွ႕ကမ္းကူးၿပီး ကိုယ့္တပ္ေတြကို လာေရာက္ ေမးျမန္းအားေပးတာ၊ အသစ္ဖြဲ႔လိုက္တဲ့ KIA တပ္မဟာ ၆ ကို သံလြင္အေရွ႕ျခမ္း ကိုးကန္႔ေဒသထဲက ကခ်င္ရြာေတြဆီ စည္း႐ံုးဖို႔နဲ႔ ေျခကုတ္ယူဖို႔ လႊတ္လိုက္တာေတြကိုၾကည့္ရင္ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲရဲ႕ရလဒ္ေတြဟာ မင္းေအာင္လႈိင္ တို႔ေျပာတာေတြနဲ႔ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတာ အလြယ္တကူေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

MNDAA ကိုးကန္႔တပ္ တဖက္သတ္အပစ္အခတ္ရပ္စဲလုိက္လုိ႔ ဗမာစစ္တပ္ အသက္႐ွဴေခ်ာင္သြားေပမဲ့ နယ္စပ္တဖက္မွာ တ႐ုတ္တပ္ေတြက “အကန္႔အသတ္မရွိ က်ည္အစစ္ေလ့က်င့္ခန္း”ကုိ လုပ္ေန၊ နယ္စပ္ကပ္လ်က္မွာ ခ်ထားတဲ့ တ႐ုတ္ အရံတပ္ေတြကိုလဲ ျပန္မ႐ုပ္သိမ္းေသးေတာ့ တပ္မ ၁၁၊ တပ္မ ၃၃၊ တပ္မ ၄၄၊ တပ္မ ၆၆၊ တပ္မ ၉၉ တို႔ကို ေနာက္ တန္းျပန္နားခြင့္မေပးႏိုင္ေသးဘဲ ၇ ရင္းတက္ ၃ ရင္းနားစနစ္နဲ႔ ေခ်ာ့ခိုင္းေနရတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုးကန္႔ေဒသထဲ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္လုယက္ခိုးဝွက္ခြင့္လဲ ေပးထားတဲ့အတြက္ ျပည္မကလာတဲ့တပ္မေတြမွာ သာမန္ရဲေဘာ္အဆင့္ေတာင္ ေနာက္ တန္းကမိသားစုဆီ တလ ဆိုင္ကယ္ႏွစ္စီးႏႈန္း ျပန္ပို႔ႏိုင္လို႔ စစ္တိုက္မေတာ္ေပမဲ့ တပ္ေနေပ်ာ္ေနၾကတယ္။ စကခ ၁၀ တခု ဘဲ အိႏၵိယစစ္တပ္က ခတ္ရင့္ရင့္နဲ႔ နာဂသူပုန္ကို နယ္စပ္ေက်ာ္ဝင္တိုက္လို႔ ကိုးကန္႔ဘက္ကျပန္ေခၚၿပီး အိႏၵိယနယ္စပ္ကို ျပန္ထိန္းခိုင္းထားတယ္။

အလားတူ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း သံလြင္အေနာက္ျခမ္းမွာလဲ TNLA KIA တို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေရွ႕႐ွဴၿပီး စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့လိုက္လုိ႔ တပ္မ ၇၇၊ တပ္မ ၈၈၊ တပ္မ ၁၀၁၊ စကခ ၇၊ စကခ ၁၇ တို႔လဲ ၇ ရင္းတက္ ၃ ရင္းနားစနစ္နဲ႔ တစံု တရာသက္သာသြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာ မင္းေအာင္လႈိင္ဟာ အပစ္ရပ္စဲတာ စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့တာေတြကို အခြင့္ေကာင္း ယူၿပီး လက္ေအာက္ကတပ္ေတြကို နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး အတင္းလုပ္ခိုင္း၊ အျမတ္ထုတ္ခိုင္းေနလို႔ ဗမာစစ္သားေတြ စိတ္ညစ္ေနၾကတယ္။

ၿမိဳ႕ျပေတြထဲမွာ ျပႆနာအတက္ႏိုင္ဆံုး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ထိန္းဖုိ႔လ်ာထားတဲ့ တပ္မ ၁၁၊ တပ္မ ၆၆၊ တပ္မ ၇၇ နဲ႔ စကခ ၄ မွာ စကခ ၄ တခုဘဲ မၾကာခင္ကမွ ကရင္ျပည္နယ္စစ္ဆင္ေရးက ျပန္လာလို႔ ရန္ကုန္လံုျခံဳေရး (ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး) အတြက္ အရံအျဖစ္ ရွိေနတယ္။

ကရင္ျပည္စစ္ဆင္ေရးမွာလဲ DKBA အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ကို စကခ ၁၂၊ တပ္မ ၂၂၊ စကခ ၁၉ နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြ ေပါင္းၿပီး အႀကီးအက်ယ္တိုက္ခဲ့ေပမဲ့ သိသာတဲ့ေအာင္ျမင္မႈ မရ႐ံုမက ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီဆိုတဲ့ အာရွလမ္းသစ္- လမ္းေဟာင္းမွာ ေသနတ္သံထြက္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ DKBA အေပၚ ျပတ္ျပတ္သားသားမႏိုင္တဲ့အျပင္ DKBA ရဲ႕မဟာမိတ္ အသစ္ စစ္မတိုက္ဖူတဲ့ဗမာလူမ်ဳိးအမ်ားစုပါဝင္တဲ့ (ဦးႏု-ဦးသြင္တို႔ရဲ႕ PDP-PPP လက္ေအာက္ခံ) ျပည္ခ်စ္တပ္မေတာ္ပါ က်ားေသ အသက္ျပန္ရွင္လာခဲ့တယ္။

ကိုးကန္႔စစ္ပြဲမွာ ၁၅၅မမ ေဟာင္ဝစ္ဇာအေျမာက္ႀကီးတခ်ဳိ႕၊ MA ေမာင္းျပန္ေသနတ္တခ်ဳိ႕နဲ႔ RPG ကိုတုထားတဲ့ MA-၁၀ ေလာင္ခ်ာဗံုးသီးေတြ ထိန္းသိမ္းမႈညံ့ဖ်င္းတာနဲ႔ တည္ေဆာက္ပံုညံ့ဖ်င္းတာေၾကာင့္ ပစ္တဲ့ဗမာစစ္သားေတြ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရခဲ့သလို ထိေရာက္မႈမရွိတာေတြလဲျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခုထိ ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈေတြ လုပ္ေနရဆဲျဖစ္တယ္။ အဓိက လက္နက္ႀကီးက်ည္ ေတြနဲ႔ ဒံုးေတြထုတ္ေနတဲ့ မေကြးတိုင္းက ကာကြယ္ေရးပစၥည္းစက္႐ံု (ကပစ)ေတြ ေရလႊမ္းမိုးခံရလို႔ ထုတ္လုပ္မႈရပ္သြား တာလဲ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ျပန္နလံမထူႏိုင္ေသးဘူးလို႔ အတြင္းသတင္းေတြကဆိုတယ္။

ေလာက္ကိုင္တိုက္ပြဲ၊ ပလက္ဝတိုက္ပြဲေတြ အထိနာလုိ႔ ရမခတိုင္းမႉး ေအာင္စိုး၊ ေလာက္ကိုင္ဒကစမႉး ေစာျမင့္ဦး၊ စစ္ေတြ ဒကစမႉး ေက်ာ္ေရႊတို႔ အျဖဳတ္ခံရသလို အရပ္သားအေရျခံဳ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ခိုင္မာေရးစီမံခ်က္အရ လဲ ကစထမႉး၊ တိုင္းမႉး၊ တပ္မမႉးေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အေဟာင္းနား အသစ္တင္ခဲ့လို႔ ဗမာျပည္ေျမာက္ပိုင္း၊ အေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ပိုင္းက အဓိကက်တဲ့ေနရာေတြမွာ တိုက္ပြဲႀကီး မဦးစီးဖူးတဲ့ တပ္မႉးအသစ္ေတြ ေရာက္လာတယ္။ စုစု ေပါင္း တိုင္းမႉး ၉ ေယာက္၊ တပ္မမႉး ၃ ေယာက္၊ စကခမႉး ၁၀ ေယာက္ကို အသစ္တင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒီတပ္မမႉး စကခမႉး ေတြဟာ ၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွ ျပန္တမ္းဝင္အရာရွိေတြ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ တိုက္ပြဲႀကီးဆိုလို႔ မာနယ္ပေလာေလာက္ဘဲ အေတြ႔ အၾကံဳရွိႏိုင္တယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာ စစ္တပ္ကတည္ေထာင္ထားတဲ့၊ စစ္ဗိုလ္အသြင္ေျပာင္းေတြႀကီးစုိးတဲ့ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီဟာ ၁၉၈၈ မတိုင္မီ က မဆလပါတီလိုဘဲ ကိုယ္ပိုင္သီးသန္႔အက်ဳိးစီးပြားေတြ ႀကီးထြားလာၿပီး စစ္တပ္ကုိေၾကာလာတာေၾကာင့္ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီကို စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံခိုင္မာေရး အသဲအသန္လုပ္ေနရတယ္။ ေရႊမန္းကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းမႉး ၃ ေယာက္ကို ေခၚစစ္ေနတယ္လို႔ေတာင္ သတင္းေတြထြက္လာတဲ့အထိ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ကုန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးနဲ႔ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အဆင့္ ၁၂ ေယာက္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္အဆင့္ ၁၃ ေယာက္အပါအဝင္ ဗိုလ္မႉးႀကီးနဲ႔အထက္ စစ္ဗိုလ္ ၂၀၀ ေလာက္ကို ပါတီလိုင္း၊ ၂၀၁၅-၂၀ လႊတ္ေတာ္လိုင္းနဲ႔ အစိုးရလိုင္းေတြေရႊ႕ၿပီး အင္ဒိုနီးရွားဦးစီးခ်ဳပ္ ခၽြန္ေပးတဲ့အတိုင္း သိန္းစိန္-ေရႊမန္း ႏွစ္ဘက္စလံုးကို မယံုၾကည္ အားမကိုးေတာ့ဘဲ ‘စစ္တပ္ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ခိုင္မာေအာင္’ နည္းမ်ဳိးစံုသံုးၿပီး ျပန္တည္ေဆာက္ေနရ တယ္။

အဲသလို ၂၀၁၆ ႏွစ္ဆန္းလုပ္မယ့္ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီကြန္ဂရက္ကိုေတာင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုး ရကို ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ေရး အေၾကာင္းျပၿပီး ကမန္းကတန္းအကြက္ေရႊ႕ရတဲ့အတြက္ မင္းေအာင္လႈိင္ရဲ႕ အာဏာနီတည္ေဆာက္ ေရးအတြက္လဲ အက်ဳိးရွိသြားၿပီး တခ်က္ခုတ္ သံုး-ေလးခ်က္ျပတ္သြားပါတယ္။ တပ္ထဲမွာ မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ အပတ္စဥ္ မတိမ္းမယိမ္းေတြကို ဖယ္ထုတ္ပစ္လိုက္ၿပီး သူ႔ထက္အမ်ားႀကီးဂ်ဴနီယာက်တဲ့ တပ္မႉးေတြကို ဆြဲတင္လိုက္တာျဖစ္လို႔ မင္း ေအာင္လႈိင္ရဲ႕အာဏာ ပိုခိုင္မာသြားတယ္။

ဒါေပမဲ့ ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ၿပီး ပါတီလိုင္း လႊတ္ေတာ္လိုင္းေရာက္သြားၿပီဆိုရင္ အေႏွးနဲ႔အျမန္ တဦးခ်င္းကိုယ္က်ဳိးစီးပြားေတြ ဝင္လာမွာေသခ်ာလို႔ မဆလပါတီျဖစ္ခဲ့သလို တစင္ေထာင္လာၾကမွာ ေရွာင္လြဲမရတဲ့သဘာဝတရားဘဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ ေၾကာင့္ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီျပႆနာဟာ စစ္အုပ္စုေတာက္ေလွ်ာက္ရင္ဆိုင္ေနရမယ့္ ထာဝရ ႏိုင္ငံေရး-စစ္ေရးအက်ပ္အတည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ေအာင္ျမင့္-လွေဌးဝင္းကို သမတ-ဒုသမတတင္မယ့္အၾကံဟာလဲ ေရတိုဘဲအလုပ္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ (ဒါကလဲ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ကိုႏိုင္ဦးမွ)။ ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အာမခံခ်က္ရွိဖို႔ဆိုရင္ ၁၉၆၂-၁၉၇၃ ကာလ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလို၊ ၁၉၈၈-၂၀၁၀ ကာလ နဝတ-နအဖ စစ္ေကာင္စီလို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း မဖံုးမကြယ္ ရာႏႈန္း ျပည့္အာဏာသိမ္းထားတဲ့နည္းဘဲရွိတယ္။

ေရႊမန္းကိစၥ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ၊ ေသခ်ာေပါက္ျဖစ္လာမယ့္မဲလိမ္မဲခိုးကိစၥ၊ ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီညီလာခံ၊ ဘ႑ာေငြအက်ပ္ အတည္း၊ လက္နက္ခဲယမ္းျပႆနာေတြဟာ ၂၀၁၆ ႏွစ္ဆန္း အစုိးရသစ္ဖြဲ႔ခ်ိန္အထိ ဖိစီးေနမွာျဖစ္လို႔ မင္းေအာင္လႈိင္ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြအေပၚ လိုင္ဇာစစ္ပြဲ၊ ေလာက္ကိုင္စစ္ပြဲလို ထိုးစစ္ႀကီးႀကီးေတြ ဆင္ႏိုင္မယ့္အလားအလာ ေတာ္ေတာ္နည္းသြားၿပီလို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၃ ဘီလီယံအကုန္ခံ စစ္တိုက္ႏိုင္မယ့္ပံု မရွိဘူး။

ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းတင္ေအး ဦးစီးတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွာ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္အဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးၾကပ္ေရးမႉး ေနရာ (ဒုၫႊန္မႉးရာထူး) ၁၅ ေနရာစလံုး၊ ခ႐ိုင္အဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးၾကပ္ေရးမႉးေနရာ (လက္ေထာက္ၫႊန္မႉးရာထူး) ၇၂ ေနရာစလံုးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေဒသအဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးၾကပ္ေရးမႉးေနရာ (လက္ေထာက္ၫႊန္မႉးရာထူး) ၆ ခု စလံုးကို စစ္တပ္ကလာတဲ့ ဗိုလ္မႉး၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးေတြနဲ႔ ျဖည့္ထားတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ေတြမွာလဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အသြင္ေျပာင္းေတြ လႊမ္းမိုးထားတယ္။

ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာလဲ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနကစလိုက္တဲ့ စစ္ဗိုလ္အသြင္ေျပာင္း မိုးက်ေရႊကိုယ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ဟာ တျခားဝန္ႀကီးဌာနေတြကိုလဲ ဂယက္႐ိုက္ခတ္လာတဲ့အတြက္ ဌာနေကာင္းေရာက္ၿပီး မ်က္မ်က္ကေလးဝါးဖို႔ DSA တက္ခဲ့တဲ့ စစ္ဗိုလ္ေတြရဲ႕အနာဂတ္ေတြ ပ်က္ျပားမယ့္အလားအလာ လင္းေရာင္ျခည္ကို စတင္ျမင္ေတြ႔ေနရၿပီျဖစ္တယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ (ၾကံ႕ဖြတ္မဟာမိတ္) တရားဝင္တိုင္းရင္းသားပါတီေတြကလဲ ျပည္နယ္အစိုးရထဲပါေပမဲ့ ဘာမွလုပ္ ပိုင္ခြင့္မရွိ အာဏာမရွိဘဲ ေနျပည္ေတာ္ကခ်ေပးတာေတြ ခိုင္းတာေတြကိုဘဲ လိုက္လုပ္ေနရလို႔ ဗဟိုဦးစီးစနစ္နဲ႔ စစ္တပ္ ႀကီးစိုးမႈကို အသက္သြင္းထားတဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ပုိဆန္႔က်င္လာတယ္။

အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ NCA ပါအေၾကာင္းအခ်က္စာသား text ေတြကုုိ သေဘာတူၿပီးသားမုိ႔ ဘယ္အဖြဲ႔ လက္မွတ္ထုိးမယ္၊ မထုိးဘူးဆုိတာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း procedure and open-book matter ကိစၥသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆင္ေျခေပးေနတာေတြ ရွိတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာတခ်ဳိ႕က all inclusiveness အားလံုးပါ၀င္ေရး၊ မပါ၀င္ေရးကုုိ နည္းနာျပႆနာအျဖစ္ တရား ထူေထာင္ေနတယ္။ တုုိင္းရင္းသားေတြအတြက္ေတာ့ ဒါဟာ မဟာမိတ္ေရးရာ၊ ညီညြတ္ေရးဆိုင္ရာရပ္တည္ခ်က္ ျပႆနာ ျဖစ္တယ္။

CNF PNLO လို ႏွစ္ေယာက္တပိုင္းအဖြဲ႔ေတြထက္ အင္အားပိုႀကီးတဲ့ AA TNLA MNDAA သံုးဖြဲ႔ ခ်န္ထားေရး ဆိုတာ စစ္အုပ္စုအဆက္ဆက္ရဲ႕ ဂႏၶဝင္ေျမာက္ေသြးခဲြခ်ဳပ္ကိုင္ေရး classical divide-and-rule နည္းနာဘဲျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ကို အၿပီးအျပတ္ အဆံုးမသတ္ခ်င္တဲ့ အျမင္က်ဥ္းမႈ ေခါင္းမာမႈနဲ႔ တရားေသစစ္ဝါဒကို ျပေနတာဘဲျဖစ္တယ္။ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမလိုခ်င္လို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ေတာင္းဆိုမႈ လုပ္ေနတာဘဲျဖစ္တယ္။ ခံရေပါင္းမ်ားေနသူေတြအတြက္ ရပ္တည္ခ်က္ ျပႆနာကို နည္းနာျပႆနာအျဖစ္ ေျဖေျပာၿပီး ဖိအားေပးတြန္းေနတာကုုိ လက္ခံလိုက္ရင္ တိုင္းရင္းသားတပ္ေပါင္းစု အားလံုးရဲ႕ နိဂံုးျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေစာဘဦးႀကီးမူေလးခ်က္ရဲ႕ သခ်ႋဳင္းျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။

အစိုးရစစ္တပ္ကို အထိနာေအာင္တိုက္ထားတဲ့အတြက္ MNDAA နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမလုပ္ႏိုင္ဘူး ေျပာတာဟာ စစ္သားစကား မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္တိုက္တယ္ဆိုမွေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာ ေသေၾကဒဏ္ရာရမွာ သဘာဝဘဲဆိုတာ လူတိုင္းအသိျဖစ္တယ္။ မေသခ်င္ရင္ စစ္ထဲမဝင္နဲ႔ စစ္မတိုက္နဲ႔ဆိုတာ ကေလးကအစ ေခြးကအစ သိတဲ့အမွန္တရားပါ။ MNDAA ဘက္ကၾကည့္ ရင္လဲ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလတံုးက မံုးကိုးမွာ MDA ဌာနခ်ဳပ္ကို ဗမာစစ္တပ္ကဝင္တိုက္ၿပီး ကခ်င္ ကိုးကန္႔ ဝ ရဲေဘာ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ကို တန္းစီပစ္သတ္ခဲ့တာ၊ ၂၀၀၉ ခု ၾသဂုတ္လမွာ ေလာက္ကိုင္ MNDAA ဌာနခ်ဳပ္ကိုဝင္တိုက္ၿပီး ရဲေဘာ္နဲ႔ အရပ္သား ၃၀၀ ေလာက္ကို ပစ္သတ္ခဲ့တာ၊ ကိုးကန္႔အရပ္သားေတြရဲ႕ ဥစၥာဓန ယြမ္ေငြ သန္း ၁၅၀ ဖိုးေလာက္ ခိုးသြား လုသြားတာေတြလဲ ေျပာစရာရွိပါတယ္။

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိခိုက္လို႔ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ကလဲ ေသြး႐ူးေသြးတမ္းေလွ်ာက္ေျပာတာထက္ မပိုပါဘူး။ တကယ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိခိုက္ရင္ ကမၻာ့တရား႐ံုး (ICJ) မွာ တင္လို႔ရပါတယ္။ ဗမာျပည္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ICJ စီရင္ခ်က္ကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ စိန္႔မာတင္ကၽြန္းနဲ႔ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထိုးအပ္လိုက္ရတာ ဘဲ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒပညာရွင္ေတြ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥကို ၁၉၅၉ တပ္မေတာ္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၅ ကလြဲလို႔ ဘာမွဥပေဒ နားမလည္တဲ့ နလပိန္းတံုးေတြက ဝင္ေျပာေနတာ လူရယ္စရာဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။

ဘာေတြဘယ္လိုေျပာေျပာ UWSA ဝ အဖြဲ႔ကေတာ့ NCA ကိုနဲနဲမွစိတ္မဝင္စားဘဲ တပ္ေတြကို အသင့္ျပင္တာ စစ္ေလ့က်င့္ တာေတြလုပ္ေနတယ္။ စစ္ျပန္ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြ၊ ခြင့္ျပန္ရဲေဘာ္ေတြ၊ ကာဆီႏိုလံုျခံဳေရးရဲေဘာ္ေတြအားလံုးကိုလဲ ျပန္ ေခၚထားၿပီး ၂၀၀၉-၂၀၁၀ တံုးက လိုဘဲ တပ္လွန္႔ထားတယ္။ ကားေပၚတင္ပစ္တဲ့ အတြဲလိုက္ဒံုးေတြ၊ ကားနဲ႔ဆြဲတဲ့ဒံုးပ်ံေတြ၊ ၁၀၅မမ ေဟာင္ဝစ္ဇာ၊ ၁၂၂မမ ေဟာင္ဝစ္ဇာေတြ၊ ၁၀၇မမ ဒံုးပစ္ေလာင္ခ်ာေတြသာမက ကီလိုမီတာ ၅၀၀ ေဝးတဲ့ ေနျပည္ေတာ္အထိ လွမ္းပစ္ႏိုင္တဲ့ ေျမေအာက္ဘန္ကာၿဖိဳ DF-၁၅ တာလတ္ပစ္ဒံုးပ်ံေတြကိုပါ လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္ကတည္းက ဝယ္ယူထားတယ္။ ၁၀၅မမ ေဟာင္ဝစ္ဇာက တ႐ုတ္ျပည္ကမထုတ္လို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံထုတ္ ရွာဝယ္ထားတာျဖစ္တယ္။

NCA ကို အခုလက္မွတ္ထုိးလိုက္ရင္ လာမယ့္လေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလျဖစ္ေနလို႔ အပစ္ရပ္ေနာက္ဆက္တြဲ လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ကြက္တိတုိက္ဆုိင္ေနတယ္။ လုုပ္ငန္းစဥ္အရ ၂ လအတြင္း မူေဘာင္ Framework ဆြဲဖို႔အတြက္ဆုိရင္ ျပည္သူလူထုုရဲ႕ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ၊ သေဘာထားရယူမႈဟာ အေရးအႀကီးဆုံးျဖစ္တယ္။ ဒီမူေဘာင္ဟာ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္ေရး (လက္ေတြ႔ေျပာရရင္ အေျခခံဥပေဒကုုိ အရင္းခံက်က်ျပင္ဆင္ေရး)ကို ေရွး႐ႈ မယ့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအထိ ျမင့္တက္သြားမွာမို႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အခ်င္းခ်င္း ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းရတဲ့ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ NCA ထက္ ပုိအေရးပါတယ္၊ လူထုပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မလြဲမေသြရွိရမယ္။

လူထုပါ၀င္ပတ္သက္မႈကုုိ ၾကားကေန အဓိကေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာက မီဒီယာနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အရပ္ဘက္လူမႈအသင္း အဖြဲ႔ေတြဘဲျဖစ္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ ဒီတိုင္းရင္းသားပါတီေတြ၊ တိုင္းရင္းသားလူထုေတြ၊ CSO CBO NGO ေတြ၊ မီဒီယာေတြဟာ ဘယ္သူမွ မူေဘာင္ေဆြးေႏြးပြဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို စိတ္ဝင္တစားလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေန မရွိ။ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ေရး စည္း႐ံုးတာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းလုိက္တာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္တာေတြနဲ႔ဘဲ ရႈပ္ေနမွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မူေဘာင္ကိစၥ လူထုနဲ႔ဆက္သြယ္ေရး၊ လူထုကုိ သတင္းအခ်က္အလက္ေပးေရး၊ လူထု ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းပြဲေတြ ေဆာင္ရြက္ေရးဟာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဒီကိစၥကို ကြ်မ္းက်င္သူေတြနဲ႔လႊဲထား ဆုိတာမ်ဳိးကလဲ လက္ခံႏိုင္ စရာမရွိ။

အဲသလို ဘယ္သူမွထဲထဲဝင္ဝင္မပါဘဲ စစ္အုပ္စုဝင္တခ်ဳိ႕ကသာ ပုဂၢဳိလ္ေရးအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ NCA လက္မွတ္ထိုးေရး ကို တြန္းေနတဲ့ပံုရွိပါတယ္။ သိန္းစိန္-ေအာင္မင္း-စိုးသိန္းဂုိဏ္းရဲ႕ ပုဂၢဳိလ္ေရး-ႏိုင္ငံေရးအက်ဳိးစီးပြားအရသာ (MPC အက်ဳိး စီးပြားေတြလဲ တႏြယ္ငင္တစင္ပါတယ္) တြန္းေနတာျဖစ္ၿပီး ေလာေလာဆယ္မွာ ေရႊမန္း၊ မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ ႏွစ္ ေယာက္မွာ ဘယ္သူမွစိတ္မဝင္စားတဲ့ကိစၥဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ သမတသိန္းစိန္အတြက္ေတာ့ ေနာက္သက္တမ္း သမတျဖစ္ဖုိ႔ NCA ေအာင္ျမင္မႈ ျပစားဖို႔ အေရးႀကီးေနတယ္။

အေမရိကန္ တ႐ုတ္ ဂ်ပန္ အီးယူ ကုလသမဂၢ အာဆီယံ အားလံုးကလဲ အခုအခ်ိန္မွာ NCA ထက္ ေရြးေကာက္ပြဲကိုဘဲ စိတ္ဝင္စားေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ကလဲ ဗမာျပည္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ သူတို႔သမတေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္၊ သူတို႔ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီေအာင္ျမင္မႈ မေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ ယူဆေနတာျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ကလဲ ဗမာျပည္ထဲက သူ႔အက်ဳိးစီးပြားေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ ျမင္ေနတယ္။

တဖက္က ပုဂၢဳိလ္ေရးအက်ဳိးစီးပြားကိုၾကည့္ရင္ေတာ့ အႀကိဳကတိကဝတ္လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ KNU DKBA PC RCSS ေလးဖြဲ႔ကို ဟန္ေညာင္ေရႊက ေဒၚလာ ၃ သန္းစီေပးထားၿပီး ေနာက္ဆံုး NCA လက္မွတ္ထိုးၿပီးရင္ ထပ္ေပးမယ္၊ တျခား အဖြဲ႔ေတြလဲ လက္မွတ္ထိုးရင္ေပးမယ္လို႔ ျမႇဴဆြယ္ထားတယ္ဆိုၿပီး သတင္းေတြထြက္ေနသလို သမတ႐ံုးဝန္ႀကီးစိုးသိန္းက လဲ လက္မွတ္ထိုးၿပီးရင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရပ္တည္ေရး စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ပါမစ္ေတြ လိုင္စင္ေတြ လုပ္ကြက္ေတြ ခ်ေပးမယ္လို႔ ဆြယ္ေနတယ္။ မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ ၃ လတခါေတြ႔ခြင့္ရမယ္၊ သမတနဲ႔ ၂ လတခါေတြ႔ခြင့္ရမယ္၊ ေအာင္မင္း-စိုးသိန္းအပါအဝင္ ပါမစ္ထုတ္ေပးတဲ့ တျခားဝန္ေတြ နဲ႔ တလတခါ ေတြ႔ခြင့္ရမယ္ဆိုၿပီး အေပးအယူလုပ္ထားတယ္။

ႏိုင္ငံေရးအားသန္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုလဲ ဝန္ႀကီးေအာင္မင္းက လက္မွတ္ထိုးၿပီးရင္ လက္ပံတန္းသပိတ္ေက်ာင္းသား ေတြအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေအာင္ပြဲအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးမယ္လို႔ ျပန္ေပးဆြဲသမားရဲ႕ blackmail စကား ေျပာထားတယ္။

ဒီႏွစ္ဆန္းတံုးက ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို အတန္းတင္စာေမးပြဲေတြ ၁၀ တန္းစာေမးပြဲေတြနဲ႔ ကပ္ေနလို႔ ေရႊ႕ဆိုင္းသင့္တယ္ လို႔ ၾကံ႕ဖြတ္ေလာ္ဘီေတြေအာ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခု NCA ကလဲ လႊတ္ေတာ္ဝင္ခြင့္စာေမးပြဲနဲ႔ ကပ္ေနလို႔ အားလံုးလက္မွတ္ မထိုးေသးဘဲ အစိုးရဘက္ကဘဲ တဖက္သတ္အပစ္အခတ္ရပ္စဲတယ္လို႔ အရင္ေၾကညာေလာက္ေအာင္ သတၱိမရွိဘူးလား။ ျပည္တြင္းစစ္ကို ရာသက္ပန္ေမြးထားၿပီး လုပ္စားခ်င္ေနတာလား။ မင္းေအာင္လႈိင္တုိ႔ကသာ အမွန္တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်င္တဲ့ စိတ္ဆႏၵရွိရင္ အင္အားႀကီးသူဘက္ကစၿပီး သေဘာထားႀကီးမႈကို ျပရမွာျဖစ္တယ္၊ တျပည္လံုးမွာ တဖက္သတ္အပစ္ အခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း တိုင္းသိျပည္သိ ကမၻာသိေၾကညာရမွာျဖစ္တယ္။

ဂါမဏိ ႏွင့္ ေအာင္သဇင္ ပူးတြဲတင္ျပသည္။