ရဝမ္ လူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း
ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ကခ်င္အုပ္စုဝင္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။ ကုိယ္ပုိင္ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံသမုိင္း အခုိင္အမာန႔ဲ ဆင္သက္လာသည့္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ျပန္တယ္။
ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား ဆင္းသက္လာပုံ သမုိင္းမွာ ကနဦးက မြန္ဂုိလီးယားလြင္ျပင္မွ အစျပဳၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ စီခြၽမ္ျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္ခ့ဲသည္။ ထုိမွတဆင့္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ႐ွာေဖြေရြ႔ေျပာင္းရင္း ျမစ္မ်ား အသြယ္သြယ္ျဖတ္ကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ ျပည္နယ္ဘက္ ယုိးဒယား(ထုိင္း)နယ္ေျမာက္္ဘက္္မွ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ဖ်ားပုိင္း ပူတာအုိ လြင္ျပင္ႀကီးကုိ ေရာက္႐ွိလာရျခင္း ျဖစ္တယ္။ ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ တိဘက္ ျမန္မာ အုပ္စုတြင္ ပါဝင္ေသာ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုလည္း ျဖစ္တယ္။(ရဝမ္ သမုိင္းစာအုပ္မွ) ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား ဆင္းသက္လာတ့ဲသမုိင္းမွာ အေရးပါ တ့ဲ ျမစ္မ်ား ႐ွိတယ္။ အဲ့ဒီ ျမစ္မ်ားဟာ ဆင္းသက္လာပုံ သမုိင္းအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစၿပီး မပါမျဖစ္ ျမစ္မႀကီးေတြ ျဖစ္တယ္။ ရဝမ္ေတြ အေခၚ ျမစ္နီ(Mvshèwàng) ေခၚတ့ဲ သံလြင္ျမစ္ ၊ ျမစ္နက္/အလယ္ျမစ္ (Tinaq wàng/Rvwè wàng)၊မဲေခါင္ျမစ္ ေရေႏွာက္ျမစ္(Tìnøng wàng) ျမစ္ဝါျမစ္(China)
ျမစ္ျဖဴ(Tìmùng wàng) ယန္စီျမစ္( China) စသည့္ျမစ္ မ်ား ျဖစ္တယ္။
ပူတာအုိလြင္ျပင္သုိ႔ AD 200 ေလာက္က ေရာက္႐ွိၿပီး အစျပဳေနထုိင္ခ့ဲတ့ဲ ပူတာအုိ ေဒသႀကီး၏ တုိင္းဦး
သားမ်ားျဖစ္ၾကတယ္္။ ပူတာအုိ လြင္ျပင္ကုိ ကနဦးေတြ႔ေတာ့ ေျမဆီၾသဇာ ေကာင္းမြန္ကာ ေရဆီ အျပည့္ ေနခ်င္စဖြယ္ ျဖစ္သည့္ လြင္ျပင္မုိ႔ ေကာင္းေသာ လြင္ျပင္ ( Gvmdi vdám) ဟု ေ႐ွး ရဝမ္ လူႀကီးမ်ားက ခ်စ္စႏုိး ေခၚခ့ဲဖူးတယ္လုိ႔ ဘုိးေဘးမ်ား ေျပာျပဖူးတယ္။
ပူတာအုိ လြင္ျပင္ကုိ အဦးဆုံး ေရာက္႐ွိခ့ဲသူမ်ားမွာ ခမ္းတီး႐ွမ္း လူမ်ဳိးမ်ားဟု ေျပာေနေသာ္ျငားလည္း လုံးဝ မမွန္ကန္ေၾကာင္း သမုိင္း အေထာက္အထားမ်ားျဖစ္ သည့္ ေတာင္တန္းမ်ား၊ ျမစ္မ်ား၊ လုိဏ္ဂူမ်ား၊ ေက်ာက္ထြင္း အကၡရာမ်ားက အထင္းသားေဖၚျပေနတယ္။ ခါကာဘုိ ၊ ဖုန္ရင္ ၊ ဖုန္ကန္ ၊ ဇီမာ ၊ ဘာပူလုံးထန္း ၊မကရာ၊ စရန္းခ်က္၊ ဆန္းလြတ္ခ်က္( Kagvbu ၊ pongyin ၊ ponggan ၊Zimà ၊ babúlóngtvng ၊ mvgvra song ၊ svrángchi၊ Sángløp chit)စသည့္ ေတာင္တန္းမ်ားက သက္ေသတည္သည္။ Rvmètì( ေမခ)၊ Mvliqti(မလိခ) ၊ Chvngrvmè (အခ်န္ခ)၊ munglàng chi( မူလာေခ်ာင္း) ၊Rvnintì (ရနင္ထီေခ်ာင္း) ၊ krangti( ခရန္ထီေခ်ာင္း) ၊ Kvsvngti ကဆန္ေခ်ာင္း) စသည့္ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြက သက္ေသျဖစ္ သည္။ အားလံုးက ရဝမ္ေတြ အေခၚေတြသာ တြင္ၿပီး ျဖစ္ေနတယ္္။(စကားလက္ေဆာင္) ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ားတြင္ ေ႐ွးခါက သူရဲေကာင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ေခတ္ (Kàngsháng shvre) မ်ား ႏွင့္ သူႂကြယ္မ်ား ( Mvgàm) မ်ား အုပ္စုိးေသာ ေခတ္ဟူ၍ ႐ွိခ့ဲဖူးေၾကာင္း ေ႐ွးဘုိးေဘး ပုံျပင္ မ်ား အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းကာ သမုိင္း အစအနမ်ား ႐ွိေသးတယ္။
ပူတာအုိ ၊ မခ်မ္းေဘာ ၊ ေနာင္မုန္း/မြန္း ၊ ေခါင္လန္ ၊ဆြမ္ဘရာဘြမ္ ၊ ဘန္နန္ဒိန္ ေဒသမ်ားဟာ ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား အဓိကေနထုိင္ၾကေသာ ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား ေဒသမ်ား ျဖစ္တယ္။ ကုိးကြယ္မႈမွာ နတ္ကုိးကြယ္မႈ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခ့ဲတယ္။ဒါေပမယ့္ ယေန႔ ရဝမ္ လူမ်ိဳးမ်ား အားလံုးဟာ ခရစ္ေတာ္ဘုရားကုိ လက္ခံယုံၾကည္ၾကေသာ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္လာခ့ဲတယ္။
ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံ န့ဲ စာေပ႐ွိေသာ လူမ်ိဳး တစ္မ်ဳိးလည္း ျဖစ္တယ္္။ ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား ၏ လူဦးေရမွာ ျမန္မာျပည္တြင္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္း အရ ၁ သိန္း ဝန္းက်င္သာ ႐ွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတယ္္။ ႐ုတ္ျပည္ ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ မ်ားမွာလည္း ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး အျခား ႏုိင္ငံမ်ားတြင္လည္ အနည္းအက်ဥ္းေနထုိင္ၾကေသးတယ္။
လူဦးေရအရ နည္းပါးေသာ္လည္း ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းန႔ဲ လြတ္လပ္ၿပီး ေနာက္တြင္ေရာ အေရးပါ သည့္ အခန္းက႑မ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ေသာ လူမ်ဳိးတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ထက္ျမက္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ေပၚထြန္းခ့ဲတယ္။
လြတ္လပ္ျပီးေခတ္ ပါလီမန္အစုိးရေခတ္မွာ သက္တမ္းအ႐ွည္ၾကာဆုံး ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦး ဇန္ထဆင္မွာ ရဝမ္ လူမ်ိဳးတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ သူ႔ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သက္တမ္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ဖီေမာ ၊ ကန္ဖန္၊ ဂန္လန္ စသည့္ ကခ်င္ေဒသမ်ားကုိ တ႐ုတ္ ျပည္သုိ႔ ေရာင္းစားခ့ဲတ့ဲ ျပသာနာႀကီး ေပၚေပါက္ခ့ဲရာ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား၏ ဘုိးဘြားေျမမ်ား မဆုံး႐ႈံးေအာင္ ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား၏ အခ်စ္ေတာ္ ျဖစ္ခ့ဲသူ ျဖစ္ပါ။ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အစုိးရေခတ္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေကာင္စီ ဥကၠဌအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသူ ဦးဒိန္္ရ တန္မွာ လည္း ရဝမ္လူမ်ဳိးျဖစ္တယ္။ ဦး ဒိ္န္ရ တန္ဟာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာျပည္ေရလုိ႔ ျဖစ္လာေအာင္ ေမြးဖြားေပးလုိက္သည့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီး ခ်ဳပ္ဆုိရာတြင္ ကခ်င္လူထုုကုိယ္စား တက္ေရာက္လက္မွတ္ေရးထုိးခ့ဲတ့ဲ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးျဖစ္တယ္။
ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ဦးေနဝင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ အစုိးရအဖြဲ႔လက္ထပ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္/ဥကၠဌ ႀကီး၏ အတုိင္ပင္ခံ သဘာပတိခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသူ ဦး အမ္ဆင္ဆာရ္း( Mvnghòng Sønsar) မွာလည္း ရဝမ္ လူမ်ိဳး ျဖစ္ခ့ဲတယ္။ သက္႐ွိထင္႐ွား ယေန႔ထိပင္ ႐ွိေသးတယ္။ ယေန႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ လည္း သမၼတ ဦး သိ္န္းစိန္ ျပည္ခုိင္ျဖဳိး ပါတီသက္တမ္းတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသူ ဦး ရားဝမ္ဂ်ဳံ မွာလည္း ရဝမ္လူမ်ဳိးျဖစ္တယ္။
ယခု NLD အစုိးရေခတ္မွာ လႊတ္ေတာ္ ဒုဥကၠဌႀကီး ဦး ဒိန္ခန္ဖုန္/ခန္လိန္ ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦး ဒီ ဆင္ရမ္( Dvkøm sønrvm) တုိ႔မွာလည္း ရဝမ္ လူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္တယ္။ ထက္ျမက္ေသာ ေတာင္အုပ္မ်ားလည္း ႐ွိေသးတယ္။ ဒူဝါ ခ်န္းေဖရမ္ ၊ ဒူဝါ ဖုန္ဇီးဖုန္(ဝဏၰေက်ာ္ထင္) တုိ႔ဟာလည္း ထင္႐ွားေသာ ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းမ်ားျဖစ္ခ့ဲတယ္။ မတ္ဝမ္္၊ ထန္ဆာရ္၊ လုံမီ ၊ ဒူ႐ူ ဟူေသာ လူမ်ိဳး ႏြယ္ ေလးစုေပါင္းၿပီး ရဝမ္ လူမ်ဳိးလုိ႔ု ေခၚတယ္။ ရဝမ္ လူမ်ဳိးမ်ား၏ ထူးျခားခ်က္မွာ အဲ့ဒီ Mvtwang,Tvngsar,Longmi,Duru (မတ္ဝမ္၊ တန္ဆာရ္၊ လုံမီ ၊ ဒူ႐ူ) တုိ႔အုပ္စုထဲ၌ပင္ မိသားစု စုအလုိက္ မ်ဳိးႏြယ္စု အစုအကြဲေသးသည္။ဒါေၾကာင့္ ရဝမ္ လူမ်ဳိးမ်ား အမည္နာမေ႐ွ႕တြင္ မိသားစု နာမည္ပါတတ္ တယ္။ ဥပမာ စာေရးသူ နာမည္မွာ ေမာင္ မဘု ဆင္ဆာရ္း ျဖစ္ၿပီး ေ႐ွ႕က မဘု မွာ မိသားစု နာမည္ ျဖစ္ၿပီး နာမည္မွာ ဆင္ဆာရ္းသာ ျဖစ္တယ္။ တန္ဆာရ္ အုပ္စုမွ ျဖစ္ယ္။ မေလာင္ ဖုန္႐ွင္း ၊ နန္ဟီး ဂ်ဳံရမ္ စသည့္ျဖင့္ ေ႐ွ႕က မေလာင္၊ နန္ဟီး(Nvnghø) မွာ Family name
မ်ားသာ ျဖစ္တယ္။
ရဝမ္လူမ်ဳိးမ်ား နာမည္တြင္ ေမြးခ်င္း နံပါတ္ ဘယ္ႏွေယက္ေျမာက္လဲ ၊ က်ား/မ တစ္ခါတည္း ကြဲျပားေအာင္ ခြဲျခားမွည့္ထားၾကသျဖင့္ အလြယ္တကူ ေမြးခ်င္း ဘယ္ေျမာက္လဲ ၊ ေယာက်ာ္းလား မိ္န္းကေလးလား ခြဲျခားသိနိင္တယ္။ မိသားစု အလုိက္ စကားအသုံးအႏႈန္း အလြန္ကြဲျပား ေပမယ့္ စာေပစကားအေနျဖင့္ မတ္ဝမ္ အသံလုိ အသုံးမ်ားၾကပါတယ္။ယေန႔ထိတုိင္ ႐ိုးရာပြဲေတာ္ႀကီးမ်ား က်င္းပကာ ေပ်ာ္ရြင္ခ်စ္စဖြယ္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ထိန္္းသိမ္းေသာ လူမ်ဳိးတစ္ခုျဖစ္ဆဲပင္။
( ဒုတိယအႀကိ္မ္ေရးျခင္း)
0 comments:
Post a Comment