ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းအခ်ဳိ႕တြင္ ဝမ္းေရာဂါျဖစ္ပြားေန

ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္း အခ်ဳိ႕တြင္ ကေလးမ်ားႏွင့္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ားအၾကား ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ကခ်င္ ဒုကၡသည္ကူညီေရး အဖြဲ႔မ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲေပးေနသည့္ Relief Action Network for IDP and Refugee – RANIR အဖြဲ႔ထံမွ သိရသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ရွိ အင္ဘာပါ ဒုကၡသည္စခန္း သံုးခုႏွင့္ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပါေဂ်ာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းတို႔ တြင္ ေသာက္သံုးေရ လံုေလာက္မႈ မရွိျခင္းႏွင့္ သန္႔ရွင္းမႈ မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကေလးငယ္ အေယာက္ ၃ဝ ေက်ာ္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနၿပီး ပါေဂ်ာင္စခန္းတြင္ ဝမ္းပ်က္ေရာဂါျဖင့္ ကေလးတဦး ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု RANIR အဖြဲ႔က ေျပာသည္။

“မေန႔က က်ေနာ္တို႔ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈေတြ လုပ္ေတာ့ အင္ဘာပါ ဒုကၡသည္စခန္း သံုးခုမွာ ကေလး ၂၅ ေယာက္ ေတာင္ ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ေဆးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ေသာက္သံုးေရ လံုေလာက္မႈ မရွိရာကေန ျဖစ္တာလို႔ ေျပာတယ္” ဟု RANIR မွ တာဝန္ရွိသူ ကိုလရစ္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွာ လံုၿခံဳေရးအရ ေတာင္ေၾကာမ်ားတြင္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ ေသာက္သံုးေရ ရရွိရန္ ခက္ခဲသည္ဟု သိရ သည္။

လိုင္ဇာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဒုကၡသည္တဲစခန္းမ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္

လိုင္ဇာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဒုကၡသည္တဲစခန္းမ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္ အလားတူ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီခ႐ုိင္တြင္း Lying ႏွင့္ Naung Tau ဒုကၡသည္စခန္း ၁၉ ခု တြင္လည္း ေသာက္သံုးေရႏွင့္ အိမ္သာ လံုေလာက္မႈမရွိျခင္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီး စခန္းအားလံုးတြင္ ဝမ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ ေဆးအဖြဲ႔မွ ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားကို အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ားကူညီေပးေနသည့္ လူထုအလင္း ေခၚ Wunpawng ning htoi အဖြဲ႔က ေျပာသည္။

“တ႐ုတ္ျပည္ဘက္က စခန္းေတြမွာ ေနရာေတြက က်ဥ္းေတာ့ အိမ္သာေတြကလည္း နည္းတယ္။ ေသာက္သံုးေရ အတြက္ တခ်ဳိ႕ ေရတြင္းေတြက နက္နက္မတူးထားႏိုင္ေတာ့ ေရမေလာက္ဘူး။ ရာသီဥတုကလည္း အကူးအေျပာင္း ဆိုေတာ့ ဝမ္းေလွ်ာ ဝမ္းပ်က္ ျဖစ္တဲ့လူေတြ မ်ားတယ္။ က်မတို႔ ေဆးအဖြဲ႔က ၅ ေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ အဲဒီလူနဲ႔ပဲ တတ္ႏိုင္သေလာက္ လိုက္ကူေပးေနတာ” ဟု လူထုအလင္းအဖြဲ႔ ဒါ႐ိုတ္တာ မေမလီေအာင္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ၿမိဳ႕ျပမ်ားေပၚႏွင့္ ၿမိဳ႕မ်ားအနီးတြင္ တည္ေဆာက္ေပးထားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေရႏွင့္ အိမ္သာ အခက္အခဲ မရွိေသာ္လည္း ေတာေတာင္မ်ားတြင္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ စားဝတ္ေနေရး၊ ေဆးဝါးႏွင့္ ေသာက္သံုးေရ အခက္အခဲ ႀကံဳေတြ႔ရသည္ဟု အကူညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားက ေျပာသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ဒုကၡသည္စခန္း ၁၉ ခုႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္ရွိ လိုင္ဇာ၊ မန္စီ၊ မိုင္ဂ်ာယန္၊ လြယ္ဂ်ယ္၊ ေဒါ့ဖုယန္၊ ဝိုင္းေမာ္ႏွင့္ မန္ဝင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ဒုကၡသည္ဦးေရ ၄၄,၀၀၀ ေက်ာ္ ခိုလႈံလ်က္ရွိေၾကာင္း ကခ်င္ဒုကၡသည္ ေကာ္မတီ ထံမွသိရသည္။

အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားကို ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO က ေဆာက္လုပ္ေပးထားၿပီး စားဝတ္ေနေရးႏွင့္ ေဆးဝါးေစာင့္ေရွာက္မႈကိုမူ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ေဒသခံ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ဘာသာေရး အသင္းအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ လူမႈကူညီေရးအသင္းမ်ားက လႉဒါန္းေပးၾကေၾကာင္း ကခ်င္ဒုကၡသည္ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူ ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။

ထိုကဲ့သို႔ေသာ အကူအညီမ်ားမွာ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ေလာက္ငွျခင္းမရွိဟု အကူညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားက ေျပာဆို ၾကသည္။ ယခုအခါ ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္ယြင္းစ ျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ယာယီတဲမ်ား အတြက္ အမိုး အကာမ်ား လိုအပ္ေနသလို အစားအေသာက္၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

“တဲေတြကလည္း ႏွစ္ဝက္ေလာက္ၾကာလာေတာ့ ေဆြးေျမ႕ေပါက္ၿပဲၿပီး လံုလံုၿခံဳၿခံဳမရွိေတာ့ဘူး။ ဒီလိုပဲ အခုကူညီေနတဲ့ အင္အားနဲ႔က ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ မလံုေလာက္ဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္ အိမ္ျပန္ရမလဲ မေရရာေသးတဲ့အတြက္ စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအကူအညီေတြက အေရးေပၚ လိုအပ္ေနတယ္” ဟု ဦးဒြဲပီဆား က မဇၥိ္်မကို ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္လည္ပိုင္းက KIO ႏွင့္ အစိုးရတပ္မ်ား ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲမ်ား အျပင္းထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေဒသခံတို႔မွာ အိုးအိမ္ႏွင့္ ေတာင္ယာမ်ားကို စြန္႔ခြာၿပီး ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဒုကၡသည္မ်ားမွာ ေနရပ္ရင္းသုိ႔ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ ေနထုိင္လိုေသာ္လည္း ၎တို႔နယ္ေျမမ်ားအတြင္း အစုိးရစစ္တပ္မ်ား သြားလာ တပ္စြဲမႈမ်ား ရွိသျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ထပ္ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ကာ ျပန္ႏိုင္ၾကျခင္း မရွိေသး ဘဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။

Mizzima