ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ဖခင္ရဲ႕ေျခရာနင္းမယ့္သမီး

မၾကာေသးခင္က ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ေနအိမ္မွာ ေတြ႔ရတဲ့ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္

(ဓာတ္ပံု - သင္းလဲ့ဝင္း/Myanmar Now)

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ အသက္ ၂ဝ အရြယ္အထိ ျမန္မာနိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ႏွစ္ဖက္ဘြားေအေတြရဲ႕ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ႀကီးျပင္းခဲ့ရသူပါ။ မိဘေတြ ေမြးခ်င္းေတြ အနီးအနားမွာမရွိေတာ့တဲ့ သူဟာ စစ္ ေထာက္လွမ္းေရးေတြရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္မႈေအာက္မွာ ေနခဲ့ရပါတယ္။

သူ႔အျပစ္ကေတာ့ အစိုးရကို ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္မိသားစုက ေပါက္ဖြားသူတစ္ဦး ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္မို႔လို႔ပါပဲ။

ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ဦးရဲ႕သမီး အသက္ငါးဆယ္အရြယ္ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ ေဖေဖာ္ဝါရီ လအေစာပိုင္းမွာစတင္မယ့္ ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္ကို ေရြးေကာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးအျဖစ္ တက္ေရာက္ ခြင့္ရေတာ့မွာပါ။ သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) အျပတ္အသတ္အနိုင္ရခဲ့တဲ့ နိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားပါတီေတြထဲက ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ငါးဦးအနက္ တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

“တရားဝင္လမ္းေၾကာင္းကဝင္ၿပီး လုပ္လို႔ရတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္သေလာက္ ဘယ္လိုလုပ္နိုင္မလဲဆိုတာ ကေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမသိေသးဘူးေပါ့။ ဒါေပမ့ဲ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ အေျခခံတဲ့၊ သူတို႔လက္ခံနိုင္တဲ့၊ မၽွတတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္၊ အခြင့္အခါေပၚမူတည္ၿပီး လုပ္သြားမယ္” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ေျပာပါ တယ္။

ဖခင္ျဖစ္သူဟာ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ ေျခာက္လသမီးအရြယ္ကတည္းက ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) ရဲ႕ နိုင္ငံ ေရးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) ထဲကို ဝင္သြားခဲ့ပါတယ္။ သူသုံးႏွစ္သမီးအရြယ္မွာ မိခင္ျဖစ္သူ ဟာ သူ႔အစ္ကိုနဲ႔အတူ ခင္ပြန္းသည္ထံ လိုက္ပါေတာခိုသြားၿပီး အဲဒီမွာပဲ ကေလးငါးေယာက္ကို ထပ္ေမြးပါတယ္။

“အေဖဘက္က အဘြား၊ အေမဘက္က အဘြားအိမ္ေတြမွာ ကြ်န္မ လွည့္ပတ္ၿပီး ႀကီးလာတယ္။ ကြၽန္မ ငယ္ငယ္ကတည္းက ကြၽန္မမ်က္စိထဲမွာ အေဖအေမဆိုတာ မျမင္ဖူးဘူး” လို႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ျမစ္ကမ္းနံေဘးက သူ႔ရဲ႕အိမ္မွာ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေျပာျပပါတယ္။

“ကြၽန္မတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းက ေထာက္လွမ္းေရးေတြ မ်က္စိေအာက္မွာ ေနခဲ့ရတာ။ ၿမိဳ႕နဲ႔ ဆယ္မိုင္ပတ္ဝန္းက်င္ (ေက်ာ္ၿပီး) ကြၽန္မတို႔သြားလို႔မရဘူး။ သတင္းပို႔ရတယ္။ အျမဲတမ္း အစစ္ခံရတာ။ ဒါေပမဲ့ မေၾကာက္တတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ကိုယ့္မွာ သိမ္ ငယ္ရတယ္လို႔လည္း စိတ္ထဲမွာ မခံစားမိဘူး” လို႔ နိုင္ငံေရးခံစားခ်က္ေတြပါတဲ့ ေလသံနဲ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ သူ႔မိသားစုနဲ႔ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျပန္ဆုံရမယ္ဆိုတာ စိတ္ထဲကသိေနၿပီး အသက္ ၂ဝ အရြယ္မွာေတာ့ စာသင္တဲ့ အလုပ္ကိုစြန႔္လႊတ္၊ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ KIO ထဲကို ဝင္လိုက္ပါ တယ္။

သူ႔ဖခင္ ဦးမရန္ဘရန္ဆန္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ KIO ဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးေနာက္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္လြတ္လပ္ေရးဆိုတဲ့ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ကေန ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ ဦးတည္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာဆန္ေခါင္ဟာ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က စတင္လို႔ ေတာ္လွန္ ေရးသမားေတြအၾကားမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး ဖခင္နဲ႔ အနီးကပ္အလုပ္လုပ္ေနရင္း အေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚေပါက္လာမယ့္ အခ်ိန္ ကို ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ျဖစ္ၿပီးေနာက္မွာ ပါေဂ်ာင္ဌာနခ်ဳပ္အပါအဝင္ KIA ရဲ႕ ေျခကုပ္စခန္းအမ်ား အျပား ဆုံးရံႈးသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ KIO အေနနဲ႔ အေနာက္နိုင္ငံေတြရဲ႕ စာနာေထာက္ထားမႈကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။

“ဘရန္ဆန္ဟာ မၽွတတဲ့အေတြးအေခၚအယူအဆရွိၿပီး ျပည္ပနိုင္ငံေတြအထိ ေပါက္ေရာက္မႈရွိတဲ့ ပထမဆုံး ကခ်င္ေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးပါ” လို႔ ျမန္မာျပည္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားအေၾကာင္း စာအုပ္မ်ားေရးသားတဲ့ ဆြီဒင္ စာနယ္ဇင္းသမား တစ္ဦးျဖစ္သူ ဘာေတးလစ္တနာက Myanmar Now ကို ေျပာပါတယ္။

● ေတာ္လွန္ေရးသမားဘဝမွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္လာ

ဦးဘရန္ဆန္ဟာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ေလသင္တုန္းျဖတ္သြားခ်ိန္ သူ႔လက္ေထာက္က ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး လအနည္းငယ္အၾကာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္ဟာ ၁၇ ႏွစ္ၾကာ အသက္ဝင္ခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ KIO မွာ ေနာက္ထပ္ ၁၆ ႏွစ္ ထပ္ေနၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ ျမစ္ႀကီးနားကို ျပန္ လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ KIO ဒုဥကၠ႒ေဟာင္း ေဒါက္တာမနမ္တူးဂ်ာ တည္ေထာင္ခ်င္တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္တိုးတက္ေရးပါတီ (KSPP) ကို ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။

“ကြ်န္မ စစခ်င္းေရာက္လာေတာ့ အရမ္းအံ့ၾသတယ္။ အားလုံးက အေၾကာက္တရားေတြနဲ႔ပဲ အုပ္စိုးေနတယ္ဆိုေတာ့ အခ်င္း ခ်င္း စကားေတာင္မေျပာရဲၾကဘူး။ ကြ်န္မတို႔က ဟိုမွာေနလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဥကၠ႒ကစလို႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အကုန္လုံးက ကြ်န္မတို႔မွာ ဘယ္သူ႔မွေၾကာက္စရာ မလိုဘူး၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာလို႔ရတယ္၊ အႀကံေပးလို႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီကလူေတြက် ေတာ့ ကြ်န္မျပန္လာေတာ့ အဲလိုမ်ိဳး ဟုတ္မေနဘူး” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ေျပာပါတယ္။

သူက ကခ်င္တိုင္းရင္းသားတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးအတြက္ အျခားအမ်ိဳးသမီးေတြကိုပါ တြဲေခၚခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးေလာကကို စတင္ဝင္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

“ဒီမွာလည္း စစ္ကလည္း ျပန္ျဖစ္လာ၊ ခုနကေျပာတဲ့ ပါတီကလည္း ထြက္မလာတဲ့အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေခၚၿပီး ေတာ့ awareness (အၾကားအျမင္) ေလးေတြ လုပ္ရေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ နည္းနည္း influence (ၾသဇာလႊမ္းမႈ) ျဖစ္နိုင္မယ့္ ရပ္ကြက္တိုင္းကေန အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ေယာက္စီ နည္းနည္းစုၿပီးေတာ့ ဒီမွာပဲ စခဲ့ၾကတာ။ ကြ်န္မတို႔ရနိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔ အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ စာတမ္းေလးေတြနဲ႔ ဝင္ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြလိုပဲ ဖတ္ၾကတာ” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ေျပာပါတယ္။

သူတို႔ရဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ဟာ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွာ ပ်က္စီးသြားခဲ့ၿပီး တိုက္ခိုက္မႈေတြျပန္လည္စတင္တာေၾကာင့္ လူေပါင္းေသာင္းနဲ႔ ခ်ီၿပီး အိုးအိမ္စြန႔္ခြာခဲ့ရပါတယ္။

“အစိုးရကလည္း ေျပာတာေတာ့ national reconciliation (အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး) ေျပာတယ္၊ လုပ္တာကေတာ့ စစ္တပ္အင္အားကလည္း ေတာက္ေလၽွာက္ ခ်ဲ႕ၿပီးရင္းခ်ဲ႕ေနတယ္။ ေနာက္ ျမစ္ဆုံကိစၥေတြ၊ ေျမသိမ္းတာေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မုဒိမ္းကိစၥေတြကလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္ေနတယ္” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ဆိုတယ္။

“ကခ်င္ဆရာမေလးႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိစၥကေတာ့ မီဒီယာကလည္း ပြင့္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ တစ္ကမၻာလုံး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ သိသြားတာေပါ့။ ဒီလိုအလားတူကိစၥက ကြ်န္မတို႔ ဟိုဘက္မွာရွိေနကတည္းက ေတာက္ေလၽွာက္ျဖစ္ေနတာ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ သူမွမသိဘူး”

သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမစ္ဆုံေရအားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့ထားဖို႔ ၂ဝ၁၁၊ စက္တင္ဘာလမွာ ေၾကညာလိုက္တဲ့အခါ ေဒၚဂ်ာဆန္ေဟာင္အပါအဝင္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ေအာင္ပြဲအထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနား က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆီက အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ေပမယ့္ တုံ႔ျပန္မႈတစ္စုံတရာ မရခဲ့ပါဘူး။

အဲဒီလို အခမ္းအနားက်င္းပတဲ့ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမစ္ႀကီးနားကို ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ မဲဆြယ္မႈအတြက္ ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္ အခမ္းအနား မတက္ခဲ့ပါဘူး။

“အားလုံး စိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့ေနာ္။ နည္းနည္းေတာ့ respect (ေလးစားမႈ) ေပးေစခ်င္တာေပါ့”လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ဆိုတယ္။

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္္တို႔ဟာ ျပည္သူေတြပါဝင္တဲ့ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပေပးခဲ့ၿပီး အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို စိတ္ဓာတ္ ခြန္အား ရေစခဲ့ပါတယ္။

● NLD က အားသာေနတယ္

ကခ်င္ျပည္နယ္ေကာင္းစားေရးကို ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ ကိုယ္တိုင္သာ အေကာင္းဆုံး လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုတာကို အျခားတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္အသီးသီးလိုပဲ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ကလည္း ယုံၾကည္ထားပါတယ္။

သူ႔ရဲ႕အျမင္နဲ႔ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ တူပုံမေပၚပါဘူး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲက မဲဆႏၵနယ္ ၇ဝ မွာ ကခ်င္ပါတီႏွစ္ခုက ကိုယ္စားလွယ္ ငါးဦးသာ အနိုင္ရခဲ့ပါတယ္။ မဲေတြကြဲသြားတာ၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္က စစ္တပ္ေထာက္ခံထားတဲ့ အစိုးရကို ဖယ္ရွားခ်င္တာ အစရိွတာေတြေၾကာင့္ အခုလို မဲရလဒ္ထြက္ရတာလို႔ သူကဆိုပါတယ္။

“၂ဝ၁ဝ တုန္းကနဲ႔ နည္းနည္းေလး ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္သြားတာက ဟိုတုန္းက ပါတီဖြဲ႔ခြင့္မရဘူး။ အခု ၂ဝ၁၅ က်ေတာ့ သူလုပ္မယ္ဆိုတာလည္း ကြ်န္မ မသိဘူး၊ ကြ်န္မလုပ္မယ္ဆိုတာလည္း သူမသိဘူးဆိုေတာ့ ကိုယ့္အစုေလးနဲ႔ကိုယ္ (ကခ်င္ ပါတီေတြ) အမ်ားႀကီး ဖြဲ႔လာၾကတယ္” လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ကခ်င္ပါတီအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာသိလို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ျဖစ္မလာ ခဲ့ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္အခ်ိန္အထိ ကခ်င္ပါတီေတြက မိမိတို႔အနိုင္ရမယ္လို႔ အျပည့္အဝ ယုံၾကည္ေနခဲ့ေၾကာင္း ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ဆိုပါတယ္။

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ ေဒါက္တာတူးဂ်ာ ထူေထာင္ထားတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ဒီမိုကေရစီပါတီကေန အင္ဂ်န္းယန္မဲဆႏၵနယ္မွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ KIO အရာရွိေဟာင္း တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သူ႔ခင္ပြန္းျဖစ္သူကလည္း အျခားပါတီတစ္ခုကေန ဝင္ၿပိဳင္ ခဲ့ေပမဲ့ အနိုင္မရခဲ့ပါဘူး။

“အင္ဂ်န္းယန္က လုပ္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ လုပ္စရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ျမစ္ပဲ ျခားေပမဲ့ လူေတြရဲ႕ အသိအျမင္ေတြက ကြာတယ္။ မနက္အေစာႀကီးဆို ေတာင္ယာသြားၿပီ။ ဒါပဲရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အတြက္ ဝမ္းေရး မဖူလုံဘူး” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ရွင္းျပပါတယ္။

“မွတ္ပုံတင္ရမယ့္အခ်ိန္ အရမ္းနီးသြားေတာ့ ကြင္းဆင္းဖို႔အခ်ိန္ကလည္းမရေတာ့ အဲဒါနဲ႔ အင္ဂ်န္းယန္ ၂ (မဲဆႏၵနယ္ေျမ)ကို ေရြးျဖစ္သြားတာ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္၊ အေဖာ္ေကာင္းတဲ့ပါတီနဲ႔ပဲ တြဲလိုက္တာပါ”

လုံၿခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ အင္ဂ်န္းယန္ မဲဆႏၵနယ္မွာပါဝင္တဲ့ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း ၃၅ ခု အနက္က တစ္ခုမွာသာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပနိုင္ခဲ့ၿပီး ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ စုစုေပါင္း မဲအေရအတြက္ ၃၈၆ မဲအနက္ ေထာက္ခံမဲ ၂ဝ၃ မဲရခဲ့ၿပီး ၅ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း သာသာနဲ႔ အနိုင္ရခဲ့ပါတယ္။

“ကိုယ့္မ်က္စိေအာက္မွာက လုပ္စရာေတြက အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ ေသခ်ာေပါက္လုပ္ လို႔မရဘဲနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ငါးႏွစ္ေလာက္ သြားအိပ္ငိုက္ေနတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ခ်င္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ပထမဦး ဆုံးကေတာ့ေဒသ အတြက္ ကိုယ္ရလာတဲ့ အခြင့္အေရးေလးအေပၚမွာ တတ္နိုင္သေလာက္ လုပ္လို႔ရတယ္။ အျပင္မွာေနတာ ထက္စာရင္၊ အျပင္မွာေျပာတာထက္စာရင္ အထဲမွာေနတာ၊ ေျပာတာက ပိုၿပီးခိုင္မာတယ္” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ရွင္းျပပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပါတီတစ္ခုတည္းက လႊမ္းမိုးထားတာကိုေတာ့ သူက သေဘာမက်ပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးပါတီက လႊတ္ေတာ္ထဲ ေနရာအမ်ားစုကုိ ယူခ့ဲၿပီးတ့ဲေနာက္မွာ NLD က အလားတူ အစားထုိး ဝင္ေရာက္တ့ဲ အေျခအေနဟာ “မျဖစ္သင့္ဘူး” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

● အရည္အခ်င္းႏွင့္ဘဝမ်ိဳးစုံ

ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ လူမႈေရး၊ နိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က အမ်ိဳးသမီးမ်ားထဲကတစ္ဦးပဲျဖစ္ပါတယ္။

ထင္ရွားတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာဆိုရင္ ေမတၱာေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႕ကို ထူေထာင္ခဲ့သူအမ်ိဳးသမီး လဖိုင္ ဆန္ေရာ္ပါဝင္ၿပီး သူဟာ အာရွတိုက္ရဲ႕ နိုဘယ္ဆုလို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့Ramon Magsaysay Award ဆုကို ရရွိထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အမ်ိဳးသမီးေရး၊ လယ္ေျမေရးရာ စေသာေနရာေတြမွာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားတဲ့ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားအျပားပါပဲ။

ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ Kachin State Public Company Limited ရဲ႕ ဥကၠ႒တစ္ဦးလည္း ျဖစ္တယ္။ သူ႔ကုမၸဏီဟာ ေရ၊ မီး တပ္ဆင္ေပးေရးနဲ႔ အျခားစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ တစ္ခ်ိန္က ရန္ဘက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့သူေတြ ဒီလိုပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ထားတာကို The Economist မဂၢဇင္းက ‘ထူးျခားတဲ့ ပုဂၢလိကႏွင့္နိုင္ငံပိုင္က႑ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈပုံစံ’ လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

“ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ သစ္လုံးေတြေရာင္းတာ၊ ဖားကန႔္မွာတူးတာ ေတြထက္စာရင္ အျခားဟာေတြ ရွိပါေသးတယ္ ဆိုတာကို ကခ်င္ေတြကိုလည္း ျပခ်င္တာပါ” လို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။

သူက ေဘးကေန ျပစ္တင္ေဝဖန္ေနမဲ့အစား ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးတစ္ခုလိုျဖစ္ၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနေသးတဲ့ ပုဂၢလိက က႑ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ကိုယ္တိုင္ဝင္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခ်င္ခဲ့တာပါ။

ေရအားလၽွပ္စစ္စက္႐ုံအေသးစားႏွစ္ခု လည္ပတ္ ထုတ္လုပ္ေရး၊ မႏၲေလး-ျမစ္ႀကီးနား ရထားခရီးစဥ္ေတြမွာ လက္မွတ္နဲ႔ အျခားဝန္ေဆာင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ သူ႔ကုမၸဏီက ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ လုပ္ငန္းစာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆိုထားပါတယ္။

ဧရာဝတီျမစ္ကို ရင္းျမစ္အျဖစ္ အသုံးခ်မယ့္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကို ပယ္ဖ်က္ဖို႔ ဆက္လက္ တိုက္တြန္းႀကိဳးပမ္းေဆာင္သြားမယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းက တ႐ုတ္နိုင္ငံကို သြားခဲ့ၿပီး အဲဒီက ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံကို ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေခ်းေငြေတြေပးထားတဲ့ တ႐ုတ္ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဘဏ္က အရာရွိႀကီးေတြကို ေတြ႕ဆံုၿပီး ဒီစီမံကိန္းႀကီး အေၾကာင္းေျပာတဲ့ အစည္းအေဝးမွာ မေျပမလည္ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

“သူတို႔ေျပာလိုက္တာက ငါတို႔ကို မင္းတို႔ အျပစ္အတင္သင့္ဘူး၊ မင္းတို႔အစိုးရကိုပဲ အျပစ္သြားတင္၊ မင္းတို႔ကို ေပးသင့္သမွ် အားလုံး ေပးခဲ့ၿပီးၿပီလို႔ သူေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ဘယ္ေလာက္ေပးလဲဆိုတာ ကြ်န္မတို႔ မသိပါဘူး၊ အစိုးရကလည္း မေၾက ညာဘူးေပါ့ေနာ္။ သူကလည္း သူတို႔ ဘယ္လိုဆက္လုပ္လို႔ရမလဲဆိုတာကို ဆက္ေမးတယ္။ ဒါက ကခ်င္ျပႆနာတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ဧရာဝတီကိုသတ္တာဟာ တစ္နိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့လူေတြကို သတ္တာပဲ၊ No Way (လက္ခံႏိုင္စရာအေၾကာင္း မရိွဘူး) လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။”

ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုင္းရွိုင္းသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္ဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ပ်က္သြားၿပီး တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚမွာ စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ႀကီး စစ္ျဖစ္တဲ့အထဲမွာ ဒီေလာက္အၾကာႀကီး စစ္ေရွာင္ (ဒုကၡသည္) ေတြရွိတယ္ဆိုတာ မႀကဳံဖူးဘူး။ လက္နက္အင္အားကလည္း မတူေတာ့ဘူး။ ခံရတဲ့သူေတြ ပိုၿပီးခံရတာေပါ့။ ကုစားရမယ့္ဟာေတြအမ်ားႀကီး ဒီေရွ႕မွာရွိေန တယ္” လို႔ သူက ဆုိပါတယ္။

ဒီျပည္တြင္းစစ္ကို ရပ္ဆိုင္းနိုင္ေရးဟာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးနိုင္မယ့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လို႔ သူကျမင္ပါတယ္။

“(ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ လႈပ္ရွားခဲ့တာကေတာ့) ကြ်န္မအေဖရဲ႕ အေမြတစ္ခုတည္းလို႔ေတာ့ မျမင္ပါဘူး၊ အားလုံး စုေပါင္းတဲ့အေမြပါ၊ အေဖကလူထုရဲ႕ဆႏၵကိုပဲ ေဖာ္(ေဆာင္)တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အားလုံးေမၽွာ္မွန္းတဲ့အရာကိုရေအာင္ ဆက္ၿပီးလုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ” လို႔ ေဒၚဂ်ာဆိုင္းေခါန္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ။